Cho các số nguyên dương \(x,\,\,y,\,\,z\) thỏa mãn...
Câu hỏi: Cho các số nguyên dương \(x,\,\,y,\,\,z\) thỏa mãn \({x^2} + {y^2} = {z^2}\). Chứng minh rằng \(xyz\) chia hết cho 60.
Đáp án
- Hướng dẫn giải
Phương pháp giải:
Phân tích, lập luận và đánh giá theo \(x,\,\,y,\,\,z\).
Giải chi tiết:
Ta có: \(60=3.4.5\)
+) Giả sử: cả \(x,\,\,y,\,\,z\) đều không chia hết cho 3.
Khi đó \(x,\,\,y,\,\,z\) chia cho 3 dư 1 hoặc dư 2 nên \({x^2};{y^2};{z^2}\) chia cho 3 dư 1.
Suy ra chia cho 3 dư 2 mà \({z^2}\) chia cho 3 dư 1 (vô lí)
Nên tồn tại ít nhất 1 trong 3 số chia hết cho 3.
Vậy \(xyz \vdots 3\) (1).
+)  Giả sử cả \(x,\,\,y,\,\,z\) không chia hết cho 4.
      Khi đó \(x,\,\,y,\,\,z\) chia cho 4 dư 1; 2 hoặc 3.
     -) Xét TH1: Cả \(x,\,\,y,\,\,z\) lẻ suy ra \({{x}^{2}};{{y}^{2}};{{z}^{2}}\) chia 4 dư 1.
         \(\Rightarrow {{z}^{2}}={{x}^{2}}+{{y}^{2}}\equiv 2\,\,\,\left( \bmod 4 \right)\) ( loại )
     -) Xét TH2 : Có ít nhất 2 số chẵn \( \Rightarrow xyz \vdots 4\) 
     -) Xét TH3: Có 1 số chẵn và 2 số lẻ.
                         Với \(x,\,\,y\)  lẻ thì \({{z}^{2}}={{x}^{2}}+{{y}^{2}}\equiv 2\,\,\,\left( mod4 \right)\) ( loại do z chẵn nên \({{z}^{2}}\equiv 0\,\,\left( \bmod 4 \right)\))
                         Với \(x,\,\,\,z\)  lẻ thì \({{y}^{2}}={{z}^{2}}-{{x}^{2}}=\left( z-x \right)\left( z+x \right)\). 
        Ta luôn có \({y^2} = \left( {z - x} \right)\left( {z + x} \right)\,\, \vdots \,\,8\)  mà \({y^2}\not  \vdots 4\)           (vô lí)
Nên tồn tại ít nhất 1 số chia hết cho 4.
Vậy \(xyz\vdots 4\)     (2).
 +) Giả sử cả \(x,\,\,y,\,\,z\) không chia hết cho 5.
     Khi đó \(x,\,\,y,\,\,z\) chia cho 5 dư 1; 2; 3; 4 suy ra \({x^2};{y^2};{z^2}\) chia cho 5 dư 1 hoặc -1.
     -) Xét TH1: \({{x}^{2}}\) chia cho 5 dư 1; \({{y}^{2}}\) chia cho 5 dư 1 \(\Rightarrow {{z}^{2}}={{x}^{2}}+{{y}^{2}}\equiv 2\,\,\,\left( mod5 \right)\)   (loại)
     -) Xét TH2:  chia cho 5 dư -1; \({y^2}\) chia cho 5 dư 1\) \Rightarrow {z^2} = {x^2} + {y^2} \equiv  - 1\,\,\left( {\bmod 5} \right)\)  (loại)
     -) Xét TH3: \({{x}^{2}}\) chia cho 5 dư 1; \({{y}^{2}}\) chia cho 5 dư -1\(\Rightarrow {{z}^{2}}={{x}^{2}}+{{y}^{2}}\equiv 0\,\,\,\left( \bmod 5 \right)\)   (loại)
 Nên tồn tại ít nhất 1 số chia hết cho 5.
Vậy \(xyz \vdots 5\)    (3).
 Từ (1); (2) và (3) \( \Rightarrow xyz\,\, \vdots \,\,3.4.5 = 60\,\,\left( {dpcm} \right)\).
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi online - Phép chia hết, phép chia có dư (Các khái niệm cơ bản của số học) - Có lời giải chi tiết